LIÊN HIỆP CÁC HỘI KHOA HỌC VÀ KỸ THUẬT
TỈNH LÂM ĐỒNG
Số 2A Trần Hưng Đạo - Phường 3 - Thành phố Đà Lạt - Điện thoai: 0263.3533247 - Email: lienhiephoilamdong@gmail.com

Đội ngũ trí thức khoa học công nghệ Lâm Đồng với hoạt động phổ biến kiến thức

Danh mục: Phổ biến kiến thức Ngày đăng: 10 tháng 12 năm 2024

 1. Đặc điểm, tình hình

Liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật tỉnh Lâm Đồng (gọi tắt là Liên hiệp Hội Lâm Đồng) được thành lập năm 1994. Hiện nay, Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh đã tập hợp được 41 tổ chức thành viên hoạt động trên nhiều lĩnh vực khác nhau như: khoa học – công nghệ, giáo dục – đào tạo, y tế, chăm sóc sức khỏe cộng đồng, xây dựng, nghiên cứu ứng dụng khoa học kỹ thuật… Liên hiệp Hội đã thể hiện chức năng là đầu mối điều hòa phối hợp trong mối quan hệ giữa các tổ chức thành viên với các cơ quan Đảng, Nhà nước và UBMTTQVN tỉnh. Thường trực và Ban Chấp hành Liên hiệp Hội Lâm Đồng luôn kịp thời nắm bắt tình hình hoạt động của các tổ chức thành viên, tâm tư nguyện vọng của đội ngũ trí thức KH&CN, tiếp nhận sự chỉ đạo về việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội của tỉnh.

Được sự quan tâm, chỉ đạo của Tỉnh uỷ, Ủy ban nhân dân tỉnh, thời gian qua, hoạt động của Liên hiệp các hội KH&KT Lâm Đồng và các Hội thành viên đã có bước chuyển biến rõ rệt, thể hiện trong công tác chỉ đạo, lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của tổ chức Liên hiệp Hội. Việc tập hợp và đoàn kết trí thức khoa học – công nghệ ở tỉnh Lâm Đồng đã có bước phát triển mới, đạt được một số kết quả tốt góp phần phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng, an ninh ở địa phương. Hoạt động của Liên hiệp Hội đã thu hút đông đảo đội ngũ trí thức khoa học – công nghệ thuộc mọi thành phần kinh tế tham gia các phong trào thi đua sáng tạo khoa học kỹ thuật; hoạt động phổ biến kiến thức khoa học – công nghệ, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật đến vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Một số hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội đã giúp cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành hoạch định các chủ trương, chính sách phát triển khoa học – công nghệ, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

2. Những kết quả nổi bật của hoạt động phổ biến kiến thức của Liên hiệp các Hội KH&KT Lâm Đồng

Phổ biến kiến thức khoa học và công nghệ được thực hiện bằng cách cung cấp các tri thức khoa học và công nghệ, nhất là các tri thức mới cho quảng đại quần chúng nhằm nâng cao trình độ hiểu biết của người dân, từ đó có thể áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất và đời sống.

 Hoạt động tuyên truyền, phổ biến kiến thức được Liên hiệp Hội Lâm Đồng đặc biệt quan tâm, Liên hiệp Hội đã tích cực tuyên truyền, phổ biến kiến thức khoa học công nghệ, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất và đời sống, đẩy mạnh phong trào thi đua lao động, sáng tạo kỹ thuật, định hướng nghề nghiệp, sức khỏe sinh sản vị thành niên đến các địa phương trong tỉnh và đã đạt được những kết quả như:

- Năm 2010, website của Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Lâm Đồng tại địa chỉ lienhiephoilamdong.org.vn chính thức đi vào hoạt động, từ đó đến nay những thông tin nổi bật về tình hình phát triển kinh tế - xã hội, khoa học công nghệ của địa phương, việc ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất và đời sống, các hoạt động của Liên hiệp Hội, các hội thành viên, các tổ chức khoa học – công nghệ, giáo dục – đào tạo thành viên được cập nhật thường xuyên và liên tục, đây là một phương tiện truyền thông, phương pháp tuyên truyền phổ biến kiến thức trực quan và sinh động mang lại hiệu quả cao.

- Hàng năm, Liên hiệp Hội Lâm Đồng đã phối hợp với các cơ quan, ban ngành, huyện, thành phố, các trường học trên địa bàn toàn tỉnh tổ chức các lớp tập huấn tuyên truyền về hoạt động sáng tạo kỹ thuật của tỉnh nhằm cung cấp một số kỹ năng, phương pháp trong việc xây dựng thuyết minh, thiết kế mô hình, giúp cho các em học sinh tiếp cận với nghiên cứu khoa học trong nhà trường; đồng thời tuyên truyền, phổ biến đến các sở, ban, ngành, cơ quan, đơn vị trên toàn tỉnh về việc tham gia hoạt động sáng tạo kỹ thuật thông qua Hội thi Sáng tạo kỹ thuật, Giải thưởng KH&CN Việt Nam, Giải thưởng khoa học và công nghệ tỉnh Lâm Đồng, các đợt tập huấn nhằm tuyên truyền, vận động các tập thể, cá nhân tích cực tham gia nghiên cứu khoa học, phát triển kỹ thuật, ứng dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất và đời sống. Nhờ vậy, số lượng cũng như chất lượng các giải pháp tham gia dự thi ngày càng tăng, nhiều giải pháp đạt giải cao tại các Hội thi Sáng tạo kỹ thuật, Cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc, được tỉnh ghi nhận, được Liên hiệp các hội KH&KT Việt Nam đánh giá cao.

-   Việc nâng cao năng lực định hướng nghề nghiệp cho nữ thanh niên dân tộc thiểu số cũng được Liên hiệp Hội tổ chức triển khai tại 03 xã Đạ K’Nàng, Phi Liêng và Rô Men của huyện Đam Rông tỉnh Lâm Đồng, các nữ thanh niên dân tộc thiểu số tại 3 xã trên đã được truyền đạt một số chuyên đề cơ bản như: những định hướng phát triển kinh tế - xã hội của huyện trong bối cảnh hội nhập kinh tế; Tác động của phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Đam Rông, phương pháp kỹ năng định hướng nghề nghiệp, kỹ năng tìm việc làm phù hợp; Giới thiệu các nghề và nhóm nghề ở Lâm Đồng hiện nay … đợt tập huấn đã định hướng cho các em lựa chọn cho mình một nghề nghiệp phù hợp với bản thân cũng như phù hợp với điều kiện kinh tế của địa phương.

- Được sự hỗ trợ của Liên hiệp Hội Việt Nam, Liên hiệp Hội Lâm Đồng đã tổ chức các lớp tập huấn bồi dưỡng kiến thức, nâng cao nhận thức về giới và sức khỏe sinh sản cho hơn 300 trẻ vị thành niên có độ tuổi từ 13-17 là đồng bào dân tộc thiểu số tại 3 xã Tà Hine, Ninh Loan và Đà Loan của huyện Đức Trọng; 03 xã Đạ Sar, Đạ Nhim, Đạ Chais của huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng. Các lớp tập huấn đã được truyền đạt các kiến thức như: Một số vấn đề về giới và bình đẳng giới trong đồng bào dân tộc thiểu số hiện nay; Một số kiến thức cơ bản về sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên; Một số kiến thức cơ bản về các biện pháp tránh thai; Sự phát triển tâm sinh lý tuổi vị thành niên; Tổ chức sinh hoạt tập thể về kỹ năng sống với chủ đề “Giới, bình đẳng giới và sức khỏe sinh sản vị thành niên”. Qua lớp tập huấn đã giúp trẻ vị thành niên người đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã đặc biệt khó khăn nhận thức tốt hơn về giới tính, hôn nhân và gia đình, có những kiến thức cơ bản về giới, bình đẳng giới và sức khỏe sinh sản vị thành niên, giúp các em có cuộc sống lành mạnh về thể chất và tinh thần. Từ đó, ngăn chặn nạn tảo hôn, tránh hôn nhân cận huyết, tránh sinh nhiều con để đảm bảo chất lượng thế hệ sau…

- Nhằm thúc đẩy kinh tế - xã hội trong vùng đồng bào dân tộc trên địa bàn tỉnh phát triển theo hướng bền vững, lấy khoa học kỹ thuật làm động lực để đổi mới phương thức sản xuất, làm chủ các tiến bộ khoa học công nghệ. Với sự hỗ trợ của Liên hiệp Hội Việt Nam, Liên hiệp Hội Lâm Đồng đã chủ trì thực hiện dự án hướng dẫn và tập huấn kỹ thuật trồng mây dưới tán rừng, thâm canh vườn chè, cà phê cho đồng bào dân tộc thiểu số tại xã Lộc Lâm huyện Bảo Lâm. Gần đây nhất, Liên hiệp Hội lâm Đồng đã thực hiện Đề tài “Phục hồi, phát triển và chuyển giao cây cà phê chè Moka có năng suất, chất lượng cao cho bà con dân tộc thiểu số xã Đạ Sar, huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng”, đề tài được tiến hành từ tháng 7/2022 đến tháng 7/2024

Tập huấn chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cho đồng bào dân tộc

Thông qua việc tổ chức tập huấn tại các xã đã hình thành một đội ngũ cán bộ kỹ thuật tại chỗ, có trình độ, kinh nghiệm để tiếp nhận, nhân rộng và áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật sản xuất mới cho bà con trong vùng dự án. Thông qua việc đào tạo, tập huấn để cập nhật tiến bộ kỹ thuật cho đồng bào dân tộc, để họ tự chủ trong sản xuất, từng bước nâng dần mức sống hộ gia đình, hòa nhập với mức sống chung của toàn huyện. Thông qua mô hình này đã giúp cho đồng bào trong vùng tiếp thu kỹ thuật trồng, chăm sóc cây mây, cây chè, cây cà phê gắn với việc quản lý, bảo vệ rừng tăng hiệu quả kinh tế hộ gia đình, góp nâng cao đời sống kinh tế - xã hội địa phương. Nhờ vậy đã giúp cho bà con nông dân từng bước thay đổi tập quán canh tác, tăng hiệu quả kinh tế hộ gia đình, từng bước ổn định và nâng cao đời sống.

Các tổ chức thành viên của Liên hiệp Hội như Viện Nghiên cứu hạt nhân, Viện Nghiên cứu Khoa học Tây Nguyên, Trường Đại học Đà Lạt, Trường Đại học Yersin Đà Lạt, Trường Cao đẳng Đà Lạt, Cao đẳng Y tế Lâm Đồng, Trung tâm Ứng dụng KH&CN, Hội Luật gia, Hội Đông y… thực hiện công tác phổ biến kiến thức trong hoạt động chuyên môn, trên các trang thông tin điện tử của đơn vị. Đặc biệt, trong 9 tháng đầu năm 2024, các tổ chức thành viên của Liên hiệp Hội Lâm đã thực hiện hàng trăm đề tài, dự án nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, có trên 100 công bố, các bài báo đăng trên Tạp chí khoa học quốc tế ISI/SCOPUS, báo cáo Hội thảo Quốc tế; bài báo khoa học đăng trên Tạp chí trong nước và quốc tế....

Bên cạnh đó, Liên hiệp Hội Lâm Đồng tích cực cộng tác, phối hợp với Báo Lâm Đồng, Đài Phát thanh – Truyền hình Lâm Đồng, Bản tin Thông tin khoa học công nghệ (thuộc Sở KH&CN) thực hiện công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến kiến thức phục vụ phát triển công tác của đơn vị.

Hoạt động truyền thông, phổ biến kiến thức của Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Lâm Đồng có nhiều thuận lợi, đạt được những hiệu quả thiết thực, được các cơ quan, ban ngành ghi nhận và đánh giá cao. Đạt được những kết quả đó là nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa Liên hiệp Hội và các tổ chức thành viên, giữa Liên hiệp Hội với đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là đội ngũ trí thức trẻ đến từ Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Lâm Đồng, trí thức từ các Trường Đại học Đà Lạt, Đại học Yersin Đà Lạt, Trường Chính trị tỉnh, Trường Cao đẳng Y tế, Cao đẳng Đà Lạt và từ các tổ chức thành viên trong hệ thống Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Lâm Đồng.

3. Những khó khăn, hạn chế trong việc triển khai thực hiện các hoạt động phổ biến kiến thức

Để đạt được những kết quả này, bên cạnh sự quan tâm, chỉ đạo của cơ quan cấp trên còn là kết quả của việc phối kết hợp hoạt động giữa Liên hiệp Hội với các tổ chức hội thành viên, giữa Liên hiệp Hội với Hội KHKT các huyện, sự phối hợp hoạt động giữa liên hiệp Hội với các sở, ban, ngành, địa phương của tỉnh. Khi Liên hiệp Hội tổ chức các lớp tập huấn tuyên truyền, phổ biến kiến thức tại các địa phương đã nhận được sự đồng thuận cao, sự phối hợp tích cực từ các đơn vị nên việc tổ chức thực hiện thuận lợi mang lại hiệu quả thiết thực. Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tuyên truyền phổ biến kiến thức của Liên hiệp Hội Lâm Đồng cũng gặp một số khó khăn nhất định như:

-  Điều kiện để cán bộ, viên chức, người lao động tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn chưa nhiều. Người phụ trách quản lý, quản trị website của Liên hiệp Hội là kiêm nhiệm, thiếu kiến thức chuyên sâu về quản trị mạng, thời gian dành cho website chưa được phân bổ, đầu tư hợp lý.

-  Thời gian qua, việc sắp xếp, bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động còn nhiều khó khăn, bất cập như biên chế ít, chưa xác định rõ số lượng người lao động nên vẫn còn tình trạng công việc nhiều nhưng số lượng người làm việc ít, mỗi người phải kiêm nhiệm 3-4 công việc nên việc đầu tư thời gian, công sức cho nhiệm vụ phổ biến kiến thức chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra.

- Việc tập hợp, phát huy và khai thác tiềm năng của đội ngũ trí thức trong các cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn để phục vụ cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của địa phương chưa đạt hiệu quả cao.

- Sự quan tâm của cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương đối với đội ngũ trí thức khoa học chưa thường xuyên và chưa tương xứng với tiềm năng, yêu cầu phát triển trong tình hình mới, chưa có giải pháp mạnh mẽ để tập hợp, thu hút và phát huy tiềm năng đội ngũ trí thức khoa học công nghệ, nhất là trí thức trẻ trên địa bàn tỉnh.

- Lực lượng trí thức trẻ tham gia hoạt động nghiên cứu khoa học, tuyên truyền phổ biến kiến thức khoa học công nghệ, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật và đời sống sản xuất còn thấp.

-  Lâm Đồng là địa phương có 47 các dân tộc sinh sống, đối tượng tập huấn, phổ biến kiến thức mà Liên hiệp Hội hướng đến là người đồng bào dân tộc thiểu số, là vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn của tỉnh vì vậy phương tiện tổ chức tập huấn còn gặp nhiều hạn chế; địa hình rộng, đồi dốc, việc nương rẫy của bà con nông dân quanh năm nên việc tập hợp đông đủ gặp khó khăn.

4. Định hướng nâng cao hoạt động phổ biến kiến thức trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng

Để hoạt động phổ biến kiến thức ngày càng phát triển, hút được đội ngũ trí thức trẻ tham gia vào hoạt động phổ biến kiến thức, nghiên cứu khoa học, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào thực tiễn, các ngành các cấp quan tâm, tạo điều kiện, có những cơ chế chính sách phù hợp để thu hút và phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức.

4.1. Đối với Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh:

- Xem việc đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục hàng năm; Phối hợp tốt với các sở, ban, ngành liên quan trong công tác nghiên cứu khoa học, thông tin tuyên truyền, phổ biến kiến thức, chuyển giao, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật.

- Không ngừng xây dựng và phát triển tổ chức nhằm tập hợp, đoàn kết rộng rãi đội ngũ trí thức khoa học - công nghệ trên địa bàn tỉnh. Tham gia xã hội hóa các hoạt động nghiên cứu khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo, bảo vệ môi trường, chăm sóc sức khỏe nhân dân… Từ đó, đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền, phổ biến kiến thức khoa học - công nghệ, ứng dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, đời sống.

- Tổ chức tuyên truyền, phổ biến kiến thức hướng đến đối tượng hướng đến là người dân, cộng đồng ở các vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, tập trung tuyên truyền trên các lĩnh vực thế mạnh của tỉnh như: nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, giao thông, xây dựng; y tế và chăm sóc sức khỏe nhân dân; giáo dục, bảo vệ môi trường; tuyên truyền và phổ biến chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước…

-  Làm đầu mối gắn kết mối quan hệ công tác giữa Liên hiệp Hội Lâm Đồng với các tổ chức thành viên; giữa các tổ chức thành viên với các sở, ban, ngành. Phối hợp có hiệu quả với các sở, ban, ngành, đoàn thể, các doanh nghiệp và các địa phương trong tỉnh tổ chức thành công các Hội thi sáng tạo kỹ thuật và Cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Lâm Đồng, phát hiện những giải pháp khoa học có giá trị góp phần thúc đẩy mạnh mẽ phong trào thi đua lao động sáng tạo trong các cơ quan, đơn vị.

- Tạo chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện về chất lượng đào tạo nhân lực trình độ cao, bồi dưỡng nhân tài trong các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở nghiên cứu khoa học; xác định lĩnh vực, hướng nghiên cứu trọng điểm, ưu tiên gắn với yêu cầu đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển khoa học, công nghệ, nông nghiệp công nghệ cao, đổi mới sáng tạo.

4.2. Về phía Lãnh đạo tỉnh:

- Đầu tư các nguồn lực cho

- Có cơ chế, chính sách ưu tiên, đột phá trong thu hút, đào tạo, bồi dưỡng, trọng dụng, đãi ngộ nhân tài, nhất là chính sách tuyển dụng, tiền lương, tạo môi trường làm việc, tập trung vào các nhà khoa học giỏi, có trình độ chuyên môn cao, có khả năng chủ trì nhiệm vụ khoa học và công nghệ đặc biệt quan trọng, các chuyên gia đầu ngành, trí thức có uy tín, có thành tựu cống hiến trong các ngành, lĩnh vực quan trọng, các cơ quan tham mưu. Quan tâm xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ cho trí thức trẻ, nữ, công tác tại vùng sâu, vùng xa, trong lực lượng vũ trang, đồng bào dân tộc thiểu số.

Tạo điều kiện cho các hội trí thức, đội ngũ trí thức đóng góp ý kiến, tham gia hoạt động tư vấn, giám sát, phản biện, giám định xã hội, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động các hội đồng tư vấn của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Tổ chức các diễn đàn khoa học tạo điều kiện cho đội ngũ trí thức đóng góp ý kiến, tham gia các hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội nhằm tham mưu, đề xuất, kiến nghị với Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh những vấn đề lớn về chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, xây dựng và phát triển đội ngũ trí thức

4.3. Về phía Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam:

Tạo điều kiện để Liên hiệp Hội địa phương tham gia các lớp tập huấn nghiệp vụ về công tác kế toán, công tác tư vấn, phản biện và giám định xã hội, đặc biệt là công tác thông tin tuyên truyền, phổ biến thức khoa học và công nghệ nhằm nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao./.

XUÂN HUYỀN

Tin liên quan